نظر دو مرجع از مراجع عظام تقلید دررابطه با راه اندازی نسل سوم اپراتور تلفن همراه (رایتل) :

آیت الله العظمی مکارم شیرازی:
ازآنجا که تعیین مفاسد این کار ازفوائد آن بیشتر است ومنشاء مفاسد جدیدی درجامعه ما که متاسفانه درگیر مفاسدمختلفی است خواهد شدوباتوجه به اینکه ضرورتی برای اصل این کار نیست بنابراین شرکت های خصوصی و دولتی باید از آن خودداری کنند .
آیت الله العظمی نوری همدانی:
باتوجه به اینکه مفاسد این کار زیاد است و امکان ازهم گسستن اساس خانواده ها نیز هست، بعلاوه اینکه عفت عمومی را مورد تهدید قرارمیدهدبنابراین اقدام به آن جایز نیست.

کسی که از شخصی غیبت کرده یا شنیده آیا باید از او رضایت بدست آورد ؟
همه مراجع به جز آیت الله بهجت :
خیر کسب رضایت او واجب نیست ولی باید از این گناه توبه کند
آیت الله بهجت(ره) : آری باید رضایت او راجلب کند مگر اینکه عزت و آبروی او را نزد کسانی که پیش آنان غیبت کرده اعاده نماید و اگر امکان رضایت و یا دسترسی به او نباشد باید برای او استغفار کرد.
غیبت در مسائلی که اگر در باره آن صحبت نشود حل نمی گردد مثلا درباره استادی که خوب درس نمی دهد چه حکمی دارد ؟
همه مراجع : بیان نقاط ضعف استاد نزد مسئولان و یا در مقام مشورت اشکال ندارد به طور کلی در مواردی که مصلحت غیبت اهم از مفسده آن باشد غیبت حرام نیست .

بعضی از واجبات نماز رکن است ، یعنی اگر انسان آنها را به جا نیاورد و یا در نماز اضافه کند عمداً باشه یا اشتباهاً نماز را باطل می کند . بعضی دیگر رکن نیست یعنی اگر عمداً کم یا زیاد بشه نماز باطل می شود و اگر اشتباهاً کم یا زیاد بشه نماز باطل نمی گردد .رکن نماز 5 چیز است : اول نیت ، دوم تکبیرة الاحرام ، سوم قیام در موقع گفتن تکبیرة الاحرام و قیام متصل به رکوع یعنی ایستادن پیش از رکوع ، چهارم رکوع ، پنجم دو سجده .

از پیامبر اکرم (ص) سوال کردند و حضرت جواب دادند : به خاط ده چیز:
1 - با اینکه خدا را شناختید وظیفه بندگی را انجام ندادید
2 - قرآن را خواندید و به کار نبستید .
3 - ادعای دوستی پیغمبر کردید و با فرزندانش دشمنی کردید
4 - ادعای عداوت شیطان کردید و از او پیروی نمودید .
5 - گفتید بهشت را دوست دارید و عملی انجام ندادید
6 - گفتید از دوزخ می ترسیم و بدنهای خویش را در آن افکندید .
7 - به عیب مردم پرداختید و از عیوب خود غافل شدید
8 - لاف دشمنی دنیا زدید و به جمع اموال پرداختید
9 - به مرگ اقرار کردید و آماده آن نشدید
10 - مردگان را به خاک سپردید و عبرت نگرفتید به این مناسبت دعای شما مستجاب نمی شود .

آیا موسیقی گوش کردن حرامه؟من تحت تاثیر قرار نمی گیرم و ارامش پیدا می کنم؟

پاسخ : عزیزم موسیقی انواع گوناگون دارد .صدای بلبل و نوای اب و امواج دریا و وزش باد خود نوعی موسیقی است که نه تنها حرام نیست بلکه از ایات الهی است که ارامش بحش و روح نواز هم هست . اما موسیقی هایی که با ابزار موسیقی نواخته می شوند اگر انسان را از حالت طبیعی خارج کند مثلا به طرب اورد و یا به غم فرو برد حرام است . پس ملاک از تعادل خارج شدن است .موسیقی غنایی با انسان چنین می کند . ممکن است بگویی من از حالت تعادل خارج نمی شوم اما همان موسیقی را اگر دوستم گوش کند چنین می شود ایا برای من حلال و برای او حرام است ؟

خیر چنین نیست ؛سم ،سم است . در یکی زودتر و در یکی دیر تر اثر می کند والا ماهیت ان که فرق نمی کند . موسیقی غنایی اثرات سوء بسیاری بر انسان می گذارد :

*اراده انسان را ضعیف می کند ؛به طوری که انسان نمی تواند کار صحیحی را که در نظر دارد همواره انجام دهد ،دنبال کند.سست و تنبل می شود .

*بی حوصله می شود و تحمل شنیدن نظرات مخالف را ندارد .

*تحمل انتقاد ندارد .

*میل انجام کارهای عمیق فکری ندارد ؛زود خسته می شود .

*میل انجام کارهای معنوی به تدریج در او کمرنگ و کم رنگ تر می شود .

*انسان را پر خاشگر می کند .

حضرت ایت الله خامنه ای در این ارتباط می فر مایند گوش دادن به موسیقی مطرب و مناسب مجالس لهو حرام است و مطرب ان است که انسان را از حالت طبیعی خارج کرده به شادی یا غم غیر ارادی وادار سازد .(ترجمه استفتائات مقام معظم رهبری ،چاپ وزیری ،ص 1146)

برای ترک این عادت نادرست خوب است صلوات بسیار بفرستید و توسل کنید .به ویژه از امام زمان (عج ) بخواهید برایتان دعا کنند .
نویسنده :س.م.سخایی
منبع

پاسخ:
كار را بايد از بيست سال پيش شروع مي كرديداما الان هم بايد ايشان را با يك كارشناس مذهبي آشنا كنيد و سعي كنيد بيشتر به او محبت كنيدو اعتمادش رابه خودتان جلب كنيد و سپس از نماز و آثار آن برايش بگوييد راهكارهاي ديگر:
معرفي كتاب هاي اعتقادي و فلسفه نماز از حجه السلام قرائتي و تفسير نمونه آيات الصلاه و تفسير حمد و توحيد از امام خميني رحمه الله عليه
ارتباط با دوستان و خانواده هايي كه ازنظر معنوي و اعتقادي در سطح بالاتري از خودمان باشندتا فرزندانمان تأثير پذيري در اين زمينه داشته باشند
عامل بودن پدر و مادر به نماز اول وقت، و اهميت دادن به مراسم نماز جماعت و مراسم مذهبي
ايجاد يك جو تشويقي و عاطفي از سوي پدر و مادر براي برقراري يك فضاي اعتقادي و معنوي در منزل
پدر و مادرها نبايد ا ز اين نكته غافل بمانند آنهم دعاي خير براي عاقبت بخيري فرزندان
برنامه ريزي در زندگي شخصي مثلاً اين كه زودتر شب بخوابد كه صبح زودتر براي نماز بيدار شودو به شيوه آرام و مهربانانه او را صدا بزنيم يا بطورغير مسقيم براي برنامه ورزشي قرار بگذاريم كه توام با وقت نماز گردد و بگوييم حالا كه بيدار شدي نماز بخوانيم و بعد برويم تا كم كم زمينه نماز در وجودش نهادينه شود.

منبع :

قطع اين رابطه بهترين و مهمترين راهكار است بايد توجه داشت كه پاكي و پاكدامني مهمترين سرمايه هاي معنوي هر جواني بشمار مي آيدكه شيطان مانند دزدي كه چشم طمع به سرمايه افراد دارد براي ربودن آن به شدت تلاش مي كند و شيطان چقدر هم ماهرانه چنين مي كند ، بتدريج و صبورانه ابتدا ذهن را آلوده مي كند، سپس كم كم زبان را مي آلايد(پيشنهاد پنهان و آشكار گناه) ، و نهايتاً پاكي دست و دامان جوان را نشانه مي رود. دوستي هاي دختر و پسر هر چه بيشتر تداوم يابد سرمايه هاي معنوي آنان نيز بيشتر از دست مي رود و هر چه بيشترپاكي و معصوميت دختر و پسر در نتيجه اين روابط ضايع شود، كشش و تمايلاتشان به امور معنوي همچون نماز و حضور در جلسات مذهبي كمتر مي شود. نكته ناراحت كننده ديگر اين كه اين دختر و پسر اگر دوستي شان به ازدواج هم منتهي نشود ، بعدها قرار است با همين آلودگي ها كه حتماً كتمان و پنهان مي كنند با ديگري ازدواج كنند و با دستي كه ديروز به گناه و معصيت دست ديگري را لمس كرده، نوازشگر همسر خود باشند. پس اين گونه ارتباط شرعاًهم مجاز نيست.

منبع :

یکی از سوالات اکثر حجاج سرزمین وحی پس از زیارت خانه خدا این است که چرا پرده خانه کعبه سیاه است؟ نخستین بار چه کسى به خانه کعبه سیاه پوشاند؟

سالانه به طور متوسط 10 تا 11 میلیون نفر زائر از کشورهای مختلف جهان اسلام برای زیارت مسجد نبی (ص) و بیت الله الحرام به عربستان سعودی عزیمت می‌کنند.

یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که چشم هر زائر مسلمانی را به خانه کعبه مجذوب می کند، رنگ سیاه پارچه های نصب شده در اطراف خانه خدا است.

بر این اساس این سوال اساسی مطرح می شود که چرا پرده خانه کعبه سیاه است؟ نخستین بار چه کسى به خانه کعبه سیاه پوشاند؟

در قرآن کریم درباره رنگ پرده کعبه موضوعی نیامده است و از نظر تاریخى نیز درباره رنگ پرده کعبه آگاهى زیادى وجود ندارد.

با این وجود گفته شده که رسول خدا صلى الله علیه و آله بر کعبه پرده سیاه پوشاند. درباره پوشش و پرده کعبه بنا بر آنچه در برخى روایات‏ آمده، نخستین بار حضرت اسماعیل بر کعبه پرده انداخت‏، اما راویان اخبار (مورخان) بر این باورند که اسعد بن تبع حمیرى نخستین کسى بود که در عصر جاهلى کعبه را ابتدا با پوششى از چرم و سپس با پارچه‏هاى مخطط حریر یمنی پوشاند.

پس از آن نیز قریشیان به کمک هم پوشش کعبه را تأمین مى‏کردند و کعبه با چادرهاى خز زرنگار سبز و زرد و باکتان نازک پوشیده مى‏شد.

در همین حال به نقل از عباس بن عبدالمطلب نقل شده است: رسول خدا صلى الله علیه و آله در حج خود بر خانه کعبه جامه گران ‌بهاى سیاه پوشاند. در روایت ابن سعد، نوع پارچه مشخص نشده است، اما واقدى مى‏گوید: پارچه‏ ها یمنى بود.

پرده کعبه در روایات داراى اهمیت فراوانى است و در برخى روایات از آن تعبیر به دامان خداوند متعال شده است که هر کس دست در آن دامان زند و به آن پناهنده شود در امان مى‏ ماند.

تنها رسول خدا صلى الله علیه و آله پس از فتح مکه مکرمه که اهل آن را بخشید در باره عبداللَّه بن خَطَل فرمود: عبداللَّه را بکُشید، گرچه به کعبه پناه برده باشد.

منبع :

پیوند: http://www.ahkam-javanan.blogfa.com/

آيت الله بهجت:

1905. آيا استعمال دخانيات در اماكن عمومى كه گاه موجب آزار و يا ضرر رساندن به ديگران مى‏شود، جايز است؟

ج. در موردى كه موجب آزار يا ضرر باشد، جايز نيست.

1907. كشيدن قليان و پيپ چه حكمى دارد؟ خريد و فروش و توليد آن‏ها چه صورتى خواهد داشت؟

ج. جايز است، به نحوى كه ذكر شد.

آيت الله سيستاني:
سؤال: نظرمعظم له درباره استعمال دخانيات از جمله قليان وسيگار ومواد مخدر چيست؟
پاسخ: استفاده از مواد مخدر جايز نيست ، ونسبت به سيگار وامثال آن اگر ضرر معتد به براي خودش يا دگيري نداشته باشد اشکال ندارد.

سؤال: در برخي اتوبوس ها و ديگر وسايل نقليه نوشته مي شود “استعمال دخانيات ممنوع است” آيا سيگار كشيدن در چنين اماكني جايز است؟
پاسخ: اگر اين امر به منزله شرط ضمني باشد كه سوار شونده به آن وسيله، پذيرفته است و يا چنان چيزي قانون دولتي مي باشد كه پس از ورود به كشور ملتزم شده است كه آنها را رعايت كند لازم است مطابق تهد، عمل كند و مخالفت جايز نيست.

آيت الله وحيد خراساني:
سوال 286 : آيا سيگار کشيدن جائز است؟
در صورتي که ضرر معتني به داشته باشد ، جايز نيست .

آيت الله مکارم شيرازي:
س- کشيدن سيگار براى افراد مبتدى، و استمرار آن براى افراد معتاد، اعمّ از اين که ترک آن به آسانى ممکن باشد يا نباشد، چه حکمى دارد؟
ج-کشيدن سيگار و انواع دخانيّات، حرام است و با توجّه به اين که ترک آن براى همه معتادان ممکن است، حالت اضطرار معمولا در آن تصوّر نمى شود; مگر به دستور خاص طبيب آگاه، و فرقى بين افراد مبتدى و معتاد نيست.

آيت الله صافي گلپايگاني:

273. كشيدن سيگار چه حكمي دارد؟

اگر موجب ضرر قابل توجه فعلي و در كوتاه مدت باشد، جايز نيست.

آيت الله خامنه اي:

س 1408: آيا شروع به استعمال دخانيات حرام است؟ اگر فرد معتاد مصرف دخانيات را به مدّت چند هفته يا بيشتر ترک کند آيا حرام است که دوباره به استعمال آن بپردازد؟
ج: حکم با اختلاف مراتب ضررى که بر استعمال دخانيات مترتب مى‏شود، متفاوت مى گردد و به‌طور کلى استعمال دخانيات اگر به مقدارى باشد که موجب ضرر قابل ملاحظه‏اى براى بدن باشد، جايز نيست و اگر شخص مى‏داند که با شروع آن به اين مرحله مى‏رسد نيز جايز نمى‏باشد.

س 1402: آيا حشيش پاک است؟ و آيا استعمال آن حرام است؟
ج: حشيش پاک است ولى استعمال آن حرام مى‏باشد.

س 1401: خريد وفروش و استعمال تنباکو چه حکمى دارد؟
ج: خريد و فروش واستعمال تنباکو فى‌نفسه اشکال ندارد ولى اگر ضرر قابل ملاحظه‏اى براى شخص داشته باشد، استعمال و خريد و فروش آن جايز نيست.

پدر و مادرم مرا به ازدواج باپسری در آورده اند در حالیکه هیچ گونه رضایتی به آن ندارم تکلیف ازدواج ما چگونه است؟
همه مراجع : رضایت زن و مرد به ازدواج شرط است وبدون آن عقد صحیح نیست

منبع :احکام ازدواج از سید مجتبی حسینی ص64

استفاده از طلا برای مردان به مدت کوتاه مانند لحظه عقد چه حکمی دارد ؟
همه مراجع (به جز مکارم) : پوشیدن طلا برای مرد حرام است و بین مدت کم و زیاد تفاوتی نمی کند .
آیت الله مکارم:اگر به جهت امتحان و یا قصد نگه داری موقت و کوتاه مانعی ندارد .

منبع : احکام ازدواج از سید مجتبی حسینی ص53

نگاه هاي حرام کدام اند؟
1-نگاه به چهره زن آرايش کرده
2-نگاه به زيور آلات زن
3-نگاه به عکس بي حجاب زن آشنا
4-نگاه با ريبه (ترس افتادن به حرام )

ادامه »

نگاه هاي حلال و جايز کدام است ؟
نگاه هاي جايز (به شرط آنکه بدون قصد لذت باشد )عبارت است از :
1-نگاه همجنس به همجنس(به جز عورت )
2-نگاه به عکس بي حجاب زن ناشناس

ادامه »

گاهی به مدت کوتاهی و به طور موقت لباس شوهر را در منزل می پوشم آیا این کار جایز است ؟
همه مراجع (به جز امام و بهجت ) ،: خیر اشکالی ندارد .
امام و بهجت : بنا بر احتیاط واجب جایز نیست .

پرسش و پاسح دانشجویی از سید مجتبی حسینی

آیا سرمه چشم از چیزهایی است که باید پوشیده شود ؟
آیات عظام امام ، خامنه ای ، فاضل ، وحید : اگر عرفاًزینت محسوب شود پوشاندن آن واجب است .
آیات عظام بهجت و صافی : زینت است و باید پوشانده شود .
ایت الله تبریزی : اگر نزد زنان کهنسال و یا نزدیک به آنان متعارف است پوشاندن آن واجب نیست و درر غیر این صورت باید پوشانده شود .
آیات عظام سیستانی  ، مکارم ، نوری : پوشاندن آن واجب نیست .

پرسش و پاسح دانشجویی از سید مجتبی حسینی

آیا رنگ کردن ابرو زینت بوده و پوشاندن آن از نامحرم واجب است ؟
آیات عظام امام ، خامنه ای ، فاضل ، وحید : اگر زینت محسوب شود پوشاندن آن از نامحرم واجب است .
آیات عظام بهجت ، تبریزی ، صافی : پوشاندن آن از نامحرم واجب است .
آیات عظام سیستانی ، مکارم ، نوری : جزء زینت محسوب نمی شودو پوشاندن آن از نامحرم واجب نیست .

پرسش و پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

مشروعیت رحم جایگزین در اندیشه فقهی
روش های کمک باروری تحول عظیمی در توان مندی بقای نسل و تحکیم ساختار خانواده زوج های نابارور ایجاد کرده است . اما این فن آوری نیز مانند هر فن جدید دیگر با خود سؤالاتی در مورد درستی و نادرستی شرعی آن پیش می کشد. یکی از این روش ها استفاده از رحم جایگزین است . استفاده از رحم جایگزین به شکلی که در آن حامل بارداری ، وابستگی تکوینی (از طریق تخمک) باکودک ندارد و تنها جنین زوج دیگری را در رحم خود پرورش می دهد و به دنیا می آورد ، به منزله ی یکی از روش های جدید کمک باروری است. این روش علاقه بسیاری از زوجین نابارور را در ایران و سایر کشور ها به خود جلب کرده است.

ادامه »

اگر برداشتن ابرو ها زینت به حساب آید باید تمام صورت را پوشاند ؟
آیات عظام امام ، سیستانی ، مکارم ، نوری : به این مقدار اشکال ندارد و پوشاندن آن از نامحرم واجب نیست .
آیت الله تبریزی : اگر به گونه ای است که نزد زنان کهنسال و یا نزدیک به
انان متعارف است پوشاندن آن واجب نیست .
آیات عظام خامنه ای ، فاضل ، وحید : اگر زینت محسوب می شود باید آن را از نامحرم پوشاند .
تبصره : اگر اصلاح ابرو و صورت توجه مرد نامحرم را جلب می کند و باعث مفسده می شود پوشاندن آن واجب است .

پرسش و پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

استفاده از کرم های چرب کننده و ضد آفتاب بر روی دست و صورت چه حکمی دارد؟
آیات عظام امام ، تبریزی ، خامنه ای ، فاضل ، وحید : اگر آرایش و زینت محسوب نشود و بوی خوش آن باعث تحریک نامحرم نگردد ، اشکال ندارد .
آیات عظام بهجت و صافی :اگر آرایش و زینت محسوب نشود و باعث تحریک نامحرم نگردد اشکال ندارد ولی بنا بر احتیاط واجب باید صورت از نامحرم بپوشاند .
آیات عظام سیستانی ، مکارم ، نوری : اگر به مقدار کم و متعارف باشد اشکال ندارد .

پرسش و پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

استفاده از نرم کننده ها که لباس را کمی خوشبوو لطیف می کندبرای بانوان چه حکمی دارد ؟آیا  بیرون می توانند بروند ؟
همه مراجع :اگر باعث جلب مرد نامحرم بشود جایز نیست .

پزسش و پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

چرا گاهی با دعا و توسل به ائمه (ع)جواب مثبت نمیگیریم ؟
دعا و توسل امری قانونمند است و شرایط و موانعی دارد از جمله
1-باید با کمال اعتقادو اخلاص در نیت صورت بگیرد چرا که عطایای الهی به اندازه نیت خالصانه سرازیر می شود
2-حاجت ها باید معقول و مشروع باشد .
3-از شرایط مهم در استجابت دعاایمان و عمل صالح است پس کسی که پیمان خویش را در برابر خداوند شکسته است نباید انتظار داشته باشد هر خواسته ای را به سرعت اجابت یافته ببیند .

ادامه »

مدرک دعای توسل چیست ؟
مفاد دعای توسل دعا و درخواست حاجت از در گاه خداوند است با این ویژگی که هنگام دعا خدا را به حق اولیا و آبرومندان در گاهش قسم میدهیم و از او میخواهیم که به حق آنان حاجت و دعای ما را بر آورده سازد . چنین درخواستی نشانه مقام اولیای الهی نزد خداوند است و هیچ گونه منافاتی با توحید ندارد . از نظر سندی دعای توسل در برخی منابع حدیثی و دعا وارد شده است .مانند البلد الامین و بحار الانوار . محمدبن بابویه آن را از ائمه معصومین (ع) روایت کرده است .

پرسش و پاسخ دانشجویی از سید محمدکاظم روحانی ص59

حکم دست زدن در مراسم و جشن خایی که به مناسبت ایام ولادت و اعیاد ائمه(ع)برگزار می شود چیست ؟
آیات عظام امام ، بهجت ، خامنه ای ، صافی ،فاضل، مکارم :اگر دست زدن به نحو متعارف (غیر لهو) باشد اشکال ندارد ولی این کار با مجالس اهل بیت (ع)مناسبت ندارد و بهتر است فضای این مراسم به ذکر صلوات و تکبیر و مانند آن معطر گردد
آیت الله نوری :دست زدن در اینگونه مجالس اگر سبک و جلف نباشداشکال ندارد ولی بهتر است فضای این مراسم به ذکر صلوات و تکبیر و مانند آن معطر گردد.
آیات عظام تبریزی و سیستانی :دست زدن در این گونه مجالی اشکال ندارد ولی این کار با مجالس اهل بیت (ع)مناسبت ندارد و بهتر
آیتالله وحید : بنا بر احتیاط واجب از دست زدن خودداری شود .

منبع : پرسش پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

در برخی موارد مرثیه خوانی و یا مداحی زنان در مجلس خودشان به گونه ای است که صدای آنان با بلندگو به گوش مردان رهگذر می رسد آیا این عمل جایز است ؟
(همه مراجع به جز مکارم )اگر صدای آنان در معرض ریبه ، تلذذ و تهییج شهوت باشد جایز نیست .
آیت الله مکارم :خیر جایز نیست

منبع :پرسش پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

چاپ آگهی در مطبوعات و یا انعکاس در صدا و سیمابه منظور جلب افراد مورد نظر برای آموزش موسیقی چه حکمی دارد ؟آیا مصداق ترویج است؟
همه مراجع (به جز بهجت و صافی ):اگر به منظور جذب افراد برای آموزش موسیقی حرام باشد جایز نیست .
آیات عظام بهجت و صافی:این کار حرام است .

منبع:پرسش و پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

حکم خرید و فروش آلات موسیقی چیست؟
همه مراجع (به جز بهجت و صافی):اگر از آلاتی است که به لهو و حرام اختصاص داردخرید و فروش آن جایز نیست ولی اگر از آلات مشترک باشد معامله آن اشکال ندارد.
آیات عظام بهجت و صافی : خرید و فروش آن جایز نیست .

منبع :پرسش و پاسخ دانشجویی از سید مجتبی حسینی

آیا زیر چانه نیز باید از نامحرم پوشانده شود ؟
همه مراجع (به جز سیستانی ):آری زیر چانه جزء گردی چهره نیست و باید از دید نامحرم پوشانده شود .
آیت الله سیستانی: آن قسمت از چانه و زیر چانه که در هنگام پوشیدن مقنعه به طور معمول پوشانده نمی شود حکم گردی صورت را دارد . 

رفتن بدون حجاب به حیاط منزلی که ساختمان های بلند بر آن مشرف است چه حکمی دارد ؟
آیات عظام امام ، بهجت ، صافی ، فاضل ، مکارم ، نوری ، وحید :اگر احتمال بدهد که مرد نامحرم او را می بیند بنا بر احتیاط واجب باید حجاب خود را در این گونه محل ها حفظ نماید
آیت الله سیستانی :اگر احتمال بدهد که مرد نامحرم او را می بیند بهتر است خود را بپوشاند .
تبصره :اگر بداند که مرد نامحرم او را می بیند به فتوای همه باید حجاب خود را در این گونه محل ها حفظ کند .

آیادختران می توانندبا لباس آستین حلقه ای در برابر پدر یا برادرشان ظاهر شوند ؟
همه مراجع:اگر باعث مفسده نشود اشکال ندارد .
تبصره :پدر یا برادر در حکم خصوصیتی ندارند بلکه به طور کلی زن می تواند در برابر تمامی محارم خود با لباس آستین حلقه ای ظاهر شود مشروط بر آنکه مفسده ای در بین نباشد .