با گذری بر سخنان دو مبلغ بزرگ و راستین جهان اسلام; حضرت امام خمینی رحمه الله و مقام معظم رهبری، می توان برخی از این ویژگیها را استخراج نمود . در این نوشته کوتاه تلاش شده است فهرستی از ویژگیهای مبلغان با استناد به کلام این دو انسان الهی ارائه گردد .

1 . توجه به خداوند و استمداد از او

امام خمینی رحمه الله: «به خدا متوجه شوید تا دلهای مردم به شما متوجه بشود .» (1)

2 . خودسازی و تهذیب نفس

امام خمینی رحمه الله: «آن چیزی که در راس همه امور است برای همه ما اول تهذیب نفس است و در خلال او تهذیب مردم است .»(2)

مقام معظم رهبری: «مبلغ، اگر خودش مهذب و پاک نباشد، نمی تواند دیگران را پاک کند . اگر به معنای واقعی کلمه، به آنچه انسان می گوید، معتقد و عامل نباشد، حرفش اثری ندارد .» (3)

3 . اخلاص

مقام معظم رهبری: «بدون اخلاص هم که هیچ کار پا نمی گیرد … آن چیزی که مردم را این طور مثل آهن ربا می کشاند چیزی جز اخلاص امام رحمه الله نبود، بدون اخلاص، واقعا نمی شود کاری انجام داد .» (4)

4 . بینش و آگاهی

مقام معظم رهبری: [مبلغ] باید آگاهی و بینش دینی وسیع و متنوع داشته باشد، با قرآن مانوس باشد، در احادیث غور بکند و کرده باشد، با افکار نو مربوط به مذهب و دین آشنا باشد، اهل تحقیق درباره مسائل دینی و افکار دینی باشد .» (5)

امام خمینی رحمه الله: «این (رادیو و تلویزیون) باید … تحت نظر اشخاصی که آشنایی دارند به مسائل سیاسی، آشنایی دارند به مسائل اجتماعی، آشنایی دارند به وضع کشور، باید در تحت نظر آنها پخش شود .» (6)

5 . دانستن روانشناسی

مقام معظم رهبری: «مثلا می رود تبلیغ کند، ولی روانشناسی تبلیغی ندارد و با مردم، حرفی را می زند که حرفهای آنها نیست، حرفی که باید در دانشگاه زد، در روستا می زند و حرفی که باید در روستا زده شود در کارخانه می زند . بنابراین، تعلیم و روش یابی علمی و فراهم کردن مقدمات علمی برای تبلیغ - مثل روانشناسی اجتماعی - در حوزه نیست .» (7)

6 . ساده زیستی و پرهیز از تجملات

مقام معظم رهبری: «مبلغانی که ما به اینجا و آنجا اعزام می کنیم، مبلغانی باشند که به شکل مردم باشند . . در حد وضع مردم باشند . یعنی اگر مبلغ اعزام می کنیم، مثلا ناگهان با هلیکوپتر وارد فلان شهر کوچک نشود که بخواهد سخنرانی بکند! این فایده ندارد .» (8)

امام خمینی رحمه الله: «من متواضعانه و به عنوان یک پدر پیر از همه فرزندان و عزیزان روحانی خود می خواهم … از زی روحانی خود خارج نشوند و از گرایش به تجملات و زرق و برق دنیا که دون شان روحانیت و اعتبار نظام جمهوری اسلامی ایران است پرهیز کنند و بر حذر باشند که هیچ آفت و خطری برای روحانیت و برای دنیا و آخرت آنان بالاتر از توجه به رفاه و حرکت در مسیر دنیا نیست .» (9)

7 . آشنایی با زبان

امام خمینی رحمه الله: «شما نمی توانید بروید انگلستان برای انگلیسیها با زبان فارسی تبلیغ کنید، یا در آمریکا یا در شوروی، شما باید با زبان اصلی آنها تبلیغ کنید و این از امور لازمه است که پیشتر نمی شد اسمش را برد و حال می بینیم جزء لازمهاست و واجبات است که باید عمل شود .» (10)

مقام معظم رهبری: «باید برای این کار (تبلیغات خارج کشور) … روانشناسی خارج را بدانند، ملتها را بشناسند و زبان تکلمی آنها را بدانند، تا بتوانند با آنها حرف بزنند و تفاهم بکنند .» (11)

8 . ادب و مهربانی با مردم

مقام معظم رهبری: «در آموزشها، اخلاق و ادب و مهربانی و عطوفت، دایما در مد نظرتان باشد … خدای متعال به پیامبرش می فرماید: اگر بد اخلاق بودی از اطرافت متفرق می شدند .» (12)

امام خمینی رحمه الله: «با همه صحبت کنید، با محبت می شود منحرف را مستقیم کرد، بهتر از اینکه با شدت و حدت، گاهی نمی شود و الا غالبا می شود، پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله نبی رحمت است که برای رحمت آمده است .»

9 . عقل و تدبیر

مقام معظم رهبری: «این طلبه شما که به آنجا می رود مظهر «قم » است … او علاوه بر اخلاق خوب، باید عقل و تدبیر داشته باشد . اگر کسی رفت و عالم و متدین هم بود، اما عاقل نبود و در آنجا واقعا سفاهت به خرج داد، مشکلات زیادی به وجود می آورد .» (13)

10 . استقامت و پایداری

امام خمینی رحمه الله: «در زمان پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله چه تهمتها و ناسزاها به ایشان می گفتند، ولی ایشان از تبلیغ دین اسلام دست بر نمی داشت .» (14)

مقام معظم رهبری: «اول اینکه در پی محتوای عالی باشید … دوم انتخاب و استفاده از ابزارهای مناسب است و سوم همت و ایمان و اراده ای که پشت سر اینها باشد; یعنی خسته نشدن .» (15)

11 . شرایط اساسی هدایت

امام خمینی رحمه الله: «نداشتن سوابق مشکوک، شناختن درست هویت جامعه ایرانی و آرمانهای اساسی آنها در ابعاد مادی و معنوی، تقوی و صداقت و درستی در عمل، قدرت رهبری و اداره امور و استقامت در مبارزه برای عقیده، شرایط اساسی برای هدایت مردم است .» (16)

«خصوصیات بزرگی چون قناعت و شجاعت و صبر و زهد و طلب علم و عدم وابستگی به قدرتها و مهمتر از همه احساس مسئولیت در برابر توده ها، روحانیت را زنده و پایدار و محبوب ساخته است .» (17)

مقام معظم رهبری: «چون مبلغ بنابراین دارد که سطح فکر مردم را در مسائل اسلام بالاتر ببرد، پس باید آگاهی و بینش دینی وسیع و متنوع داشته باشد، با قرآن مانوس باشد، در احادیث غور بکند و کرده باشد، با افکار نو مربوط به مذهب و دین آشنا باشد، اهل تحقیق درباره مسائل دینی و افکار دینی باشد، نه فقط آشنایی با دین به تنهایی، بلکه در کنار مسائل دینی، پاره ای افکار فلسفی و بینشهای اجتماعی هست که از آنها هم باید طعمی چشیده و آگاهی داشته باشد .»

پی نوشت:

1) صحیفه نور، ج 1، ص 21 .

2) همان، ج 16، ص 9 .

3) حوزه و روحانیت » در آیینه رهنمودهای مقام معظم رهبری، ج 2، ص 112 .

4) همان، ص 114 .

5) همان، ص 115 .

6) صحیفه نور، ج 16، ص 84 .

7) حوزه و روحانیت، ج 2، ص 152 .

8) همان، ص 116 .

9) صحیفه نور، ج 17، ص 216 .

10) همان، ص 100 .

11) حوزه و روحانیت، ج 2، ص 182 .

12) همان، ص 118 .

13) همان .

14) صحیفه نور، ج 17، ص 51 .

15) حوزه و روحانیت، ج 2، ص 121 .

16) همان، ج 3، ص 100 .

17) روزنامه اطلاعات، 6/12/1367 .

منبع : حوزه نت